
Woorden over woorden
Gij, Nederlander, wie ge ook zijt, die van de Nederlandse taal durft houden, ge moogt ook van Kiliaan houden; door zijn voortreffelijke arbeid schenkt hij u een zuivere en stralende taalschat zoals onze voorouders bezaten.
— Justus Lipsius (uit: Etymologicum)
De naam Cornelis Kiliaan doet misschien niet meteen een belletje rinkelen, toch is deze taalkundige van grote invloed geweest voor de Nederlandse woordenschat en legde hij de basis voor het woordenboek zoals wij het nu kennen.
De eerste woordenaar
In 1599 verscheen namelijk zijn Etymologicum Teutonicae linguae, het eerste Nederlandse verklarende woordenboek van de Nederlandse taal. Naast de verklaring van de woorden, noteerde Kiliaan hierin ook de etymologie of herkomst ervan. Dit boek was een unicum tussen de reeds bestaande woordenboeken in Europa. Met zijn 40.000 woorden bleef het Etymologicum trouwens tot het einde van de 18de eeuw hét naslagwerk voor de Nederlandse woordenschat.
Cornelis Kiliaan, ook wel bekend als Cornelis van Kiel, wordt dus terecht gezien als de grondlegger van de Nederlandse lexicografie. Naast taalkundige, was Kiliaan trouwens ook letterzetter en proeflezer bij de vermaarde Antwerpse drukker, Christoffel Plantin, stond hij in voor de vertaling van verschillende werken en was hij ook dichter.